Στον χώρο της γαστρονομίας υπάρχουν επαγγελματίες, υπάρχουν καλλιτέχνες… και μετά υπάρχουν κάτι σπάνιοι τύποι που κινούνται αθόρυβα, με σεμνότητα, και καταφέρνουν να επηρεάζουν ολόκληρη κουλτούρα χωρίς να φωνάζουν. Ο Νικόλαος Χωματάς είναι για μένα ακριβώς αυτό: ένας άνθρωπος-ήσυχη δύναμη, που μαγειρεύει με ουσία, όραμα και ψυχή.
Τον γνώρισα διαδικτυακά, αρχικά παρακολουθώντας τη δουλειά του και τις σπάνια εμπνευσμένες δημοσιεύσεις του. Κάτι στον τρόπο που περιέγραφε τη μαγειρική, όχι σαν τέχνη αλλά σαν πράξη μνήμης και πίστης, με τράβηξε αμέσως. Ήταν σαν να διάβαζα σκέψεις που είχα γράψει εγώ… απλώς καλύτερα.
Αυτό που ξεχωρίζω στον Νίκο είναι πως, παρά τις περγαμηνές, τα projects, τα βιβλία και τις συνεργασίες του με μοναστήρια, δεν πλασάρεται. Δεν προσπαθεί να “πουλήσει” την παράδοση. Την ζει. Την σέβεται. Την μαγειρεύει.
Το project του «Στα Χνάρια του Θεού» είναι για μένα ένα μοναδικό παράδειγμα τού πώς μπορείς να παντρέψεις τη γαστρονομία με την πνευματικότητα, χωρίς να γίνεται new-age φολκλόρ. Είναι βαθύ, μελετημένο, και κυρίως γεμάτο γεύση και αλήθεια.
Και κάπου εκεί γεννήθηκε και η σκέψη: “Αυτός είναι κάποιος με τον οποίο θα ήθελα να συνεργαστώ.” Όχι για το “check” σε κάποιο βιογραφικό, αλλά γιατί εκτιμώ βαθιά το τι πρεσβεύει.
Φαντάζομαι ένα “4 hands” event, με δύο σεφ, δύο διαφορετικές διαδρομές, αλλά έναν κοινό στόχο: να πειράξουμε δημιουργικά την παράδοση χωρίς να τη διαλύσουμε, να τη σεβαστούμε χωρίς να τη μουμιοποιήσουμε. Και φυσικά να το κάνουμε με χιούμορ, συναδελφικότητα και γεμάτα στομάχια — δικά μας και του κόσμου.
Ποιος ξέρει, μπορεί εγώ να φέρω την ανατροπή, εκείνος την ισορροπία, και στο τέλος να βγει μια σουπιά με χόρτα και τραχανά που να φέρει τον ήχο του τσουκάλιου και το άρωμα του θυμιατού. Ή απλώς… ένα πιάτο που κάνει τους ανθρώπους να θυμηθούν, να συγκινηθούν και να χορτάσουν στ’ αλήθεια.
Ο Νικόλαος Χωματάς είναι ένας σεφ που αξίζει να ακούγεται πολύ περισσότερο — κι ας προτιμάει να κινείται εκτός ρεύματος. Και προσωπικά, δεν μπορώ παρά να πω ότι θα ήταν τιμή μου να ενώσουμε τις κουζίνες μας, με ή χωρίς λιβάνι.
